صابره سیاوشی؛ عباس خندان؛ رعنا عبدی
چکیده
امام رضا(ع) و یادآوری فضایل ایشان از گذشته تاکنون محور بسیاری از اشعار مذهبی شیعی بوده است. در این پژوهش نیز به تحلیل سرودههای رضوی دیوانهای «خلجات فی سفر القلب» عباس یاسین و ...
بیشتر
امام رضا(ع) و یادآوری فضایل ایشان از گذشته تاکنون محور بسیاری از اشعار مذهبی شیعی بوده است. در این پژوهش نیز به تحلیل سرودههای رضوی دیوانهای «خلجات فی سفر القلب» عباس یاسین و «گوشوارۀ عرش» موسویگرمارودی به روش توصیفی تحلیلی و بر پایۀ مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی پرداختهشده است تا بتوان با کشف اشتراکات کلامی و احساسی دو شاعر، سیرت و سیمای حضرت را از منظری ادیبانه برای پیروان ایشان ترسیمکرد. از دستاوردهای این پژوهش توجه به این نکته است که بخشندگی و فریادرسی امام هشتم(ع) بیش از دیگر صفات ایشان برای دو شاعر اهمیت دارد. این نکته میتواند بیانگر این باشد که هر دو نمایندۀ ادبی، متاثر از شرایط روحی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگیِ زمانه، خود را بیش از هر وقت دیگری نیازمند کمک امام(ع) میدانند. در رسیدن به هدف نیز شاعر پارسی در استفاده از تخیل، صنایع ادبی و نیز بهکارگیری تصویرهای جدید موفقتر ظاهرشده است؛ البته استفاده از حقایق علمی و نمایش اطلاعات شاعر در بیانی شاعرانه نیز نه تنها فهم شعر او را دشوار نکرده، بلکه با درک اینحقایق، لذت مخاطب نیز دوچندان شدهاست. شعر عباس یاسین نیز بیشتر تبلور احساسات اوست و دیگر عناصر از جمله خیال و تصویرسازیهای جدید کمتر در آن به چشم میخورد؛ اما در نهایت هر دو شاعر بیش از هر چیز مخاطب را متوجه ابعاد معنوی شخصیت حضرت رضا(ع) میکنند و با انتخاب بخشندگی و فریادرسی ایشان، بُعد توسل را در شعر برای خواننده پررنگ میکنند که از مباحث مهم مذهب شیعه است.